FormaHoof
Door: Hoefspecialist Klaas Feuth |
Hoefschoenen zijn ideaal voor gebruik bij gezonde, normaal gevormde hoeven en voor bescherming tijdens het rijden. Heb je een paard dat 24 uur per dag hoefbescherming nodig heeft dan zijn hoefschoenen vaak minder ideaal. Hoefschoenen uit de categorie ‘medisch’ kunnen 24/7 toegepast worden, maar er zijn bij dit gebruik altijd bepaalde risico’s. Zeker in de herfst en winter, als de leefomgeving van je paard vaak natter is.
Je kunt in dat geval kiezen voor verschillende vormen van kunststof ‘hoefijzers’ (plakbeslag). Ook daar zitten verschillende voor- en nadelen aan. In het natte seizoen is het bijvoorbeeld een uitdaging om de hoef voor het lijmen voldoende te drogen.
Met FormaHoof combineer je de voordelen van verschillende soorten kunststof hoefbescherming. FormaHoof is een vorm van kunststof hoefbescherming die permanent is: dat wil zeggen dat deze om de hoef blijft zitten tot je hoefprofessional het er zelf weer af haalt om de hoeven van je paard te gaan bekappen.
FormaHoof kun je zien als een hoefschoen die helemaal op maat voor je paard is gemaakt. Deze hoefbescherming past perfect om de hoef en blijft daarom ook goed zitten zonder dat er sluitingen nodig zijn. Bovendien blijft de hoefbescherming van Formahoof onder de kroonrand.
Hoe werkt FormaHoof?
De paardenhoef wordt na het bekappen in een herbruikbare siliconen mal met de juiste maat gezet. Daarna wordt de mal gevuld met een speciale twee componentenlijm. Eenmaal aangebracht en uitgehard kan de mal worden verwijderd.
Na het verwijderen van de mal blijft de op maat gemaakte, perfect passende FormaHoof hoefschoen als het ware als verlenging van het hoorn om de hoef zitten. De lijm hecht niet aan de hoef zelf waardoor er geen chemische reactie tussen hoef en lijm plaatsvindt. Er is geen speciale voorbehandeling van de hoef nodig (denk aan drogen en schuren). De ‘schoen’ blijft zitten omdat hij perfect op maat is. De FormaHoof hoefbescherming kan vervolgens door je hoefprofessional naar wens bewerkt en aangepast worden, vergelijkbaar met een natuurlijke paardenhoef.
Nadeel is dat het eenmaal uitgeharde materiaal hard wordt en zo het hoefmechanisme kan belemmeren. Ook ontstaat er tijdens het uitharden veel warmte wat bij paarden met bijvoorbeeld hoefbevangenheid een nadeel kan zijn.
Kunststof hoefbescherming: 3D-zoektocht
FormaHoof is een superslim idee waarvan ik zelf wel de uitvinder had willen zijn. Ik ben mij al langere tijd aan het verdiepen in kunststof hoefbescherming die perfect op maat gemaakt kan worden. Zo deed ik onderzoek naar het 3D-scannen van hoeven en het daarna 3D-printen van hoefbescherming. En ontwikkelde ik software om 3d geprinte hoefijzers met orthopesische correcties te maken.
3D-printen kost heel veel tijd. Het 3D-printen van een ‘hoefijzer’ uit het flexibele kunststof TPU duurt al snel uren tot een hele dag, hiermee is dit niet een goede oplossing voor standaart plakbeslag, maar zeker de moeite voor bbeslag met correcties, denk bijvoorbeeld aan een verhoging aan de achterkant of aan de zijkant, of zelfs gecombineerd.
Werken met gietmallen blijft dus waarschijnlijk noodzakelijk voor massa productie. De oplossing van FormaHoof, het werken met een standaard gietmal (in verschillende maten) als buitenmal en de paardenhoef zelf als binnenmal, is dus ook heel slim.
Gips?
Er wordt helaas nog steeds gebruik gemaakt van gips om op maat van het paard gemaakte hoefbescherming te maken. Hoefgips is volledig onbeweeglijk en zorgt voor een verminderde doorbloeding in de hoef. Bovendien kan hoefgips ernstige problemen veroorzaken zoals drukplekken. Daarnaast zal, aangezien een hoef altijd breder wordt in de groei, het gips na verloop van tijd veel te strak komen zitten. Dit gebeurt zelfs al wanneer het hoefgips slechts 2 weken om de hoef blijft zitten.
Met gips wil je als dierenarts of hoefsmid bereiken dat de hoef zich niet verder kan vervormen. Voor dit doel is FormaHoof ook in te zetten, maar dan zonder de vele negatieve ‘bijwerkingen’ van hoefgips. FormaHoof hoefbescherming zorgt er ook voor dat de hoef zich niet verder kan vervormen en dat de krachten, mits de hoef correct bekapt is, genormaliseerd worden. Ondertussen blijft een gezonde bloedcirculatie, noodzakelijk voor de genezing, mogelijk en wordt deze zelfs gestimuleerd.
Gips is als het goed wordt toegepast een mooi EHBO middel, een tijdelijke oplossing (max 2 weken)
Op de linker foto zien we een juiste toepassing van gips verband, onder de kroonrand en niet te dik. Op de twee rechtse foto's een hoef die volledig is ingegipst door de dierenarts, met veel nadelige gevolgen. Deze mannier van toepassen mag wat mij betreft verboden worden en gezien worden als mishandeling.
Waarom 24/7 hoefbescherming toepassen?
Wij gaan altijd uit van een gezond functionerende blote paardenhoef als doel om na te streven. Hoefbescherming kan dan toegepast worden wanneer dat nodig is. Dat betekent dat wanneer je bijvoorbeeld alleen tijdens het rijden of mennen de hoeven van je paard wilt beschermen, dat prima met niet-permanente hoefbescherming zoals hoefschoenen kan.
FormaHoof in onze hoefrevalidatiepraktijk
In sommige situaties is het echter wenselijk om de paardenhoef 24/7 te beschermen. Denk bijvoorbeeld aan ondersteuning tijdens het herstel van een (ernstig) hoefprobleem. Met een goede uitrusting kun je veel paarden helpen, vooral wanneer andere vormen van hoefbescherming niet voldoende mogelijkheden bieden.
Na een training mag ik mij gecertificeerd FormaHoof applicator noemen en ik maak dankbaar van dit systeem gebruik bij verschillende hoefrevalidatiepaarden op onze hoefrevalidatiestal.
Ik moet bekennen dat ik dat formahoof meestal ceatief gebruik, niet geheel volgens het boekje.
FormaHoof is bijvoorbeeld in de volgende gevallen een goed toepasbare vorm van hoefbescherming:
- Ondersteuning tijdens de overgang van hoefijzers naar barefoot;
- Verlichting van pijn en een betere drukverdeling bij hoefbevangenheid;
- Hoefbescherming bij de behandeling van hoefkatrolontsteking;
- Verschillende hoeven (hoog-laag syndroom): FormaHoof maakt het mogelijk na het aanbrengen van de hoefbescherming aanpassingen aan de hoefhoek te doen;
- Hoefscheuren behandelen: mits de hoef correct bekapt wordt, helpt FormaHoof de hoef ‘bij elkaar’ te houden;
- Brokkelhoeven: in combinatie met een correctie bekapping voorkomt FormaHoof verder brokkelen;
- Standscorrectie bij veulens met bijvoorbeeld een bokhoef of koehakkigheid. Het toepassen van kunststof hoefbescherming met extensies afhankelijk van de standsafwijking van een veulen is een niet-invasieve manier om de stand te normaliseren. FormaHoof beschikt over veulenmallen die zijn ontworpen om te helpen bij veel verschillende exterieurproblemen bij de ontwikkeling van veulenhoeven. Lees > hier < meer over standscorrecties bij veulens.
- Postoperatieve ondersteuning. Een groot voordeel van FormaHoof is dat er helemaal geen metaal aan te pas komt: deze hoefbescherming kan daarom gewoon blijven zitten bij een CT-scan.
- White-line disease: FormaHoof zorgt voor een beschermlaag als ‘kunsthoorn’ wanneer je hoefprofessional een deel van de hoefwand heeft moeten verwijderen.
- In speciale situaties kun je ervoor kiezen om tussen de “schoen” en de hoef nog een drain aan te leggen, om bijvoorbeeld medicatie bij een hoefzweer mogelijk te maken.
Oplossing voor alles?
Hoewel je in dit artikel over de vele voordelen van de toepassing van FormaHoof hebt kunnen lezen, is ook FormaHoof natuurlijk niet ‘heilig’. Je moet altijd rekening houden met eventuele bacteriegroei onder de hoefbescherming, dat geldt voor ieder type hoefbescherming. Gelukkig kan daar preventief wat aan gedaan worden, maar het blijft een punt van aandacht.
FormaHoof is gemodelleerd naar een perfecte conformatie. Toch blijf je voor het toepassen ervan afhankelijk van een geschoolde hoefsmid, hoefbekapper of FormaHoof applicator. Onjuist gebruik kan voor problemen zorgen. Denk dan aan bijvoorbeeld een verkeerde stand van de hoeven of een onjuiste drukverdeling onder de hoef.